Овлӧны тай лунъяс

Овлӧны лунъяс, кор нинӧм гижмӧн эз и вӧв. Югдӧмсянь пемдытӧдз олім дай...  "Кыасянь кыаӧдз", шуны кӧ вылі слогӧн. Татшӧм лунӧн тыр праваӧн позьӧ нимтыны "талунъя лунсӧ" (энӧ жӧ дивитӧ "Йӧлӧгаса" цитатаысь).

Коммуна туй

Садьми сёр, 10 час гӧгӧр. Кӧзяйкаӧй кутіс телефонавны да, быть нин паляв. Сідзсӧ ме рытъя пӧтка. Сюзьӧн вӧлі, сюзьӧн кула... Водз кӧ садьма, сэки лунтыр пуӧм рак кодь жуйвидза. Талун кӧнкӧ сідз жӧ вӧлі. Лашикті-ляшмаси Коммуна туй кузя. Ӧтарӧ-мӧдарӧ дыша кыйкъялігтыр. Шуны, кӧ, патеруйта кӧрт туй вокзалланьын, "Сыктывкар" туйкеркалы паныдын моз. Сідзкӧ Сюръяӧдз ("Свечкаӧдз", роч ногӧн кӧ) воӧдча джын час чӧжӧн. Сюръяад унджыксӧ пастпудася, "Паст-Пуд" нима столӧвӧй сэн эм, ме ногӧн медбур вердчанін тайӧ карас. Видлі коркӧ комиӧдны нимсӧ да артмис "Ӧдъя нур". Но, Пӧлугрудов Ӧльӧшыс, шыпас видзысьыд, пыр жӧ и крукыштіс: "ӧдъяыд" пӧ вывті пӧсь да... Но-о, мися "регыдъя отсӧгӧн" он жӧ бара шу-а...

Талун асъянас, велалӧм серти, панялышті роктор да юи чась тыр копей - Americano нимаӧс. Американотӧ чурскӧм бӧрын вӧлись ас садьӧ вола да. Виччысьтӧг и Ондре талун сэтчӧ жӧ некод тшӧктытӧг явитчӧма. Кутшӧмкӧ челядь кизьяс кынмӧмысь ньылалӧ да, кынӧмыс кадысь водз сюмавны ӧддзӧма. Терпиттӧма лои да, тшӧтш шуӧма американизируйтчыны. Воим сёрниӧ. Глобальнӧй проблемаяс йылысь дерт вӧлі басниным. Мый йылысь нӧ сэсся варовитны глобализация кадӧ. Тышъяс, черъяс да мый. Тотара йылысь гарыштім и. Гашкӧ сэсся налы отсасьны мӧдам. Кырымад. "Безгә, татарларга", кыдзи шуласны...

Контораын сэсся быдным ассьыным мыйкӧкертім. Ме кӧ, лунтыр Висер Ӧль гижӧдъяснас нокси. Сідз и эг удит, шуны кӧ, ставсӧ гармонизируйтны, эськӧ вит ворсантор да 9 висьт лыдди жӧ талун. А мый вылын мырсис уджъёртӧй, та йылысь позьӧ юавны ассьыс. Колӧкӧ, мари кыв вылын блог коркӧ восьтас жӧ да.

Пажын кадӧ воліс кипиёваса Лена, вайис ассьыс крутӧй удж. Ленук лӧсьӧдӧ миянлы роча-комиа кывкудсьыс ӧти юкӧн. Зэв аслыспӧлӧс нывка: кужӧ тырвыйӧ ас кежысь уджавны. Ньӧти юалӧм на сысянь эг кыв. Став решенньӧ вӧчӧ ачыс. Татшӧм мортыд миян уджалысьяс пӧвстысь медводдза сюри. Унджыкыс могӧн пыр юасьӧны да. Но, видзӧдам сэсся, кыдзи-мый уджыс сылӧн артмас.

Ӧти сайын, Кӧжмудорса Оля тшӧтш корсьӧ удж. Гашкӧ и миянлы отсавны локтас. Оз кӧ зумыдджык места шед, дерт. Миян тай ва вылын ставыс. Кык йӧй уджтӧ мыркам да, он и тӧд, мый аски лоас. Тупкасны ли мӧдарӧ паськӧдасны. Ме думысь, республикаса юралысьяслы зэв кивыв кутны миянӧс татшӧм ситуацияын. Ӧтарӧ мойдны, лоас пӧ ставыс бур. Коркӧ, гашкӧ. А збыль вылас ставсӧ кыскам ас выланым. И уджсӧ, и отсалысьяссӧ, и программаяссӧ дай мукӧдтор...

Рытъявылас гижи тӧрытъя эврика йылысь (кутшӧм ногӧн gedit программаӧ нац. орфография позьӧ сюйны). Ӧні ставӧн кутасны тӧдны, кыдзикӧн тайӧс вӧчны. И комияс, и удмуртъяс, и марияс. Татчӧ кӧсъя Ондре моз гораа шуны: "Мед олас мездмӧм программнӧй обеспеченньӧ"!!!

Рытнас патераӧ локті вӧвлытӧма водз, 22:30 гӧгӧр. Кӧзяйкаӧй вӧлі шемӧс. Вензьыштім сыкӧд ӧтуввез да компьютеръяс кузя. Сійӧ шуӧ, ті пӧ ставсӧ примитивӧдз лэччӧданныд асланыд интернетъясӧн. Ловъя мортысь ӧтдортчанныд. Ми пӧ, вылі культураа олӧма йӧз, некор огӧ кутӧй лэччыны татшӧм тшупӧдӧдз. Ладнӧ, мися, ми тай уліын сьӧдас олам да кыдзкӧ-мыйкӧ. Кытчӧ нӧ миянлы тіян джудждаясӧдз....

Сійӧн и сёр вой пуксис. Кольӧ сӧмын виччысьны, мый югдас аски.